Choć na każdej paczce papierosów widnieją napisy informujące o tym, że palenie szkodzi zdrowiu, wielu palaczy zwleka z podjęciem decyzji o zaprzestaniu palenia. Warto poważnie potraktować te ostrzeżenia i podjąć odpowiednie działania, gdyż tytoń stanowi główną przyczynę przedwczesnej umieralności. Według Światowej Organizacji Zdrowia (WHO) około 1,3 miliarda ludzi na świecie pali papierosy, a około 5 milionów rocznie umiera z powodów, będących skutkami tego nałogu.
Przerażające są również statystyki dotyczące palenia papierosów przez młodzież, a nawet dzieci. Mimo wielu ostrzeżeń i akcji edukacyjnych można także spotkać kobiety palące
w trakcie ciąży. Niestety na negatywne skutki palenia narażeni są też bierni palacze – osoby przebywające w otoczeniu palących.
W trakcie produkcji papierosów do tytoniu dodawane są aromaty i substancje konserwujące, zatem prócz uzależniającej nikotyny, papierosy zawierają około 4 tys. związków chemicznych, z czego ponad 40 to substancje rakotwórcze.
Nikotyna jako silna trucizna może wywoływać ostre zatrucia, objawiające się zawrotami i bólami głowy, nudnościami, wymiotami, bólami brzucha, biegunkami, ślinotokiem, oszołomieniem, zaburzeniami oddechu i czynności serca. W silnych zatruciach dochodzi do utraty przytomności, wstrząsu, a nawet śmierci na skutek porażenia układu oddechowego. Krótkotrwałe palenie powoduje niedotlenienie organizmu, przyspieszenie akcji serca
i podwyższone ciśnienie tętnicze, może także nasilać ataki astmy.
W wyniku długotrwałego palenia papierosów człowiek staje się bardziej podatny na infekcje
i przeziębienia, zwiększa się ryzyko zachorowań na przewlekłe choroby dróg oddechowych (w szczególności przewlekłe zapalenie oskrzeli i przewlekła obstrukcyjna choroba płuc), zaburzenia krążenia, udar mózgu, zawał serca, a także nowotwory, na które osoby palące chorują dwa razy częściej niż niepalące.
Badania kliniczne wykazują, że nałóg ten zmniejsza sprawność funkcjonalną całego organizmu. Stopień szkodliwości palenia tytoniu zależy przede wszystkim od wieku osoby palącej, indywidualnych cech organizmu, a także liczby i jakości wypalanych papierosów.
Choć rzucanie palenia nie jest łatwe, z pewnością warto podjąć tę próbę. Metody wychodzenia z nikotynizmu są różne np.: terapie grupowe, telefoniczne poradnie pomocy palącym, rozpowszechnianie ulotek promujących życie bez papierosa. Opracowane są również farmakologiczne terapie zastępcze. Niektóre mogą być prowadzone wyłącznie we współpracy z lekarzem, inne możemy stosować samodzielnie. Zasadą terapii zastępczej jest dostarczanie uzależnionemu pacjentowi nikotyny w stale malejących dawkach, aż do całkowitego wyeliminowania używki. Nie powinno się pozbawiać organizmu nikotyny zbyt gwałtownie, aby nie spowodować wystąpienia objawów tzw. zespołu odstawienia. Zaletą takiej terapii jest wyeliminowane wszystkich dodatkowych substancji, które palacz przyswaja podczas wypalania papierosa – tzn. trucizn i substancji rakotwórczych.
Preparaty stosowane w terapii zastępczej, zawierające nikotynę, występują w postaci tabletek do ssania, gum do żucia oraz w najnowszej formie – systemów transdermalnych, czyli specjalnych plastrów, z których nikotyna uwalnia się ze stałą szybkością i przez skórę przenika do organizmu. Można je kupić w większości aptek, a szczegółowe informacje dotyczące stosowanych dawek i schematów dawkowania są dostępne na ulotkach. W przypadku osób z wieloma przewlekłymi schorzeniami, wskazana jest konsultacja lekarska.
Warto podkreślić, że nawet po wielu latach palenia można pozbyć się nałogu, a organizm jest w stanie podjąć naprawę wyrządzonych mu szkód.
ostatnia zmiana: 15.02.2023 00:00:00
