W myśl Rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 23 grudnia 2011 roku w sprawie recept lekarskich zmienił się ich wygląd, sposób wystawiania, a co za tym idzie i realizacji. Prawidłowo wystawiona recepta powinna wyglądać w następujący sposób:
- Stare druki recept ważne są do 30 czerwca 2012 roku, ale nie określono czy to lekarz może z nich korzystać do tego czasu czy pacjent może je zrealizować do końca czerwca 2012r.
- Wszystkie dane muszą być trwale, wyraźnie i czytelnie naniesione na receptę, w tym czytelnie także dla pacjenta!
- Pieczęcie lekarskie muszą być wyraźnie i w całości odciśnięte na druku, choć należy pamiętać, że tylko podpis lekarza musi być “odręczny”, wszystkie pozostałe informacje mogą być naniesione w postaci nadruku komputerowego, również dane świadczeniodawcy (np. przychodni) czy osoby wypisującej receptę (lekarza).
- Wszystkie dane muszą być wpisane we właściwe pole, tak aby nic na siebie nie nachodziło i nie przechodziły do sąsiednich pól.
- Recepta nie może być mniejsza nić 200 mm wysokości i 90 mm szerokości.
- Na recepcie nie mogą znajdować się informacje niezwiązane z jej przeznaczeniem, np. informacje stanowiące reklamę lub inne pieczęcie nie określone w rozporządzeniu Ministra Zdrowia, przykładowo stawiana na drukach recept przez protestujących lekarzy pieczęć - “Refundacja do decyzji NFZ”. Ta ostatnia zgodnie z komunikatem NFZ z dnia 2 stycznia 2012 nie powoduje nieważności druku recepty i może być honorowana przez apteki na zasadach ogólnych.
- Termin realizacji recepty na antybiotyk lub recepty doraźnej z pogotowia wynosi 7 dni, pozostałe leki do 30 dni.
- Na dole recepty, powinna być naniesiona, w formie wydruku, nazwa i adres bądź REGON podmiotu odpowiedzialnego za jej wydruk. Jeżeli wydruku dokonuje lekarz, powinien znajdować się zwrot - “wydruk własny” .
Co musi wpisać lekarz na recepcie, aby była wystawiona prawidłowo?
Oprócz informacji w polu Świadczeniodawca, Pacjent czy Oddział NFZ, bardzo istotne jest aby lekarz ordynujący Pacjentowi leki, określił jeden z dostępnych rodzajów odpłatności.
Wyróżniamy następujące formy odpłatności:
- B - bezpłatny
- R - ryczałt
- 30%
- 50%
- 100% (lek pełnopłatny)
Uwaga! Od 2012 roku przestala funkcjonować litera “P”, na nowych drukach recept nie ma już pola “Choroby Przewlekłe”, teraz lekarz zobligowany jest określić formę odpłatności, jaka przysługuje pacjentowi chorującemu przewlekle na daną jednostkę chrobową.
Lekarz może zapisać ilość środka leczniczego na 90 dni stosowania, a nie jak było dotychczas na 90 dni kuracji. Zmieniła się również forma wypisywania recept na leki recepturowe, w myśl rozporządzenia MZ na jednej recepcie możne znajdować się pojedyncza ilość leku, czyli np. 100 g maści (tzw. jeden ryczałt). Na recepcie mogą nanoszone być poprawki przez osobę do tego uprawnioną, przy czym każda poprawka wymaga dodatkowego odciśnięcia pieczątki i podpisu.
Jeżeli lekarz nie napisze, napisze nieczytelnie lub niewłaściwą dawkę farmaceuta ma obowiązek wydać w takim przypadku najmniejszą dawkę preparatu dopuszczoną do obrotu, czyli bierze się tutaj także pod uwagę leki z tą samą substancją dostępne bez recepty!
W przypadku, gdy nie będzie określona ilość opakowań danego leku, wydane zostanie jedno najmniejsze opakowanie znajdujące się w wykazie leków refundowanych. Jeżeli lek nie podlega refundacji - najmniejsze opakowanie dopuszczone do obrotu.
Ważną informacją jest to, że nie można już wystawiać odpisów na tzw. szafkę A, a także na antybiotyki, co do pozostałych grup leków bez zmian. Odpis do recepty może być wystawiony tylko przez mgr farmacji, a zrealizowany w tej placówce, w której został zrealizowany również oryginał recepty.
Odpowiedniki leków (dawniej - zamienniki) - nowe regulacje prawne
Zmienił się system i sposób wydawania zamienników, nie ukrywajmy, że został on znacznie utrudniony dla farmaceutów, a pacjentowi ograniczył wolność wyboru do bardzo ograniczonej listy preparatów spełniających warunki Ministerstwa Zdrowia. Najpierw, przedstawmy to, co zostało zapisane w rozporządzeniu MZ:
Art. 44. 1. Osoba wydająca leki, środki spożywcze specjalnego przeznaczenia żywieniowego, wyroby medyczne objęte refundacją ma obowiązek poinformować świadczeniobiorcę o możliwości nabycia leku objętego refundacją, innego niż lek przepisany na recepcie, o tej samej nazwie międzynarodowej, dawce, postaci farmaceutycznej, która nie powoduje powstania różnic terapeutycznych, i o tym samym wskazaniu terapeutycznym, którego cena detaliczna nie przekracza limitu finansowania ze środków publicznych oraz ceny detalicznej leku przepisanego na recepcie. Apteka ma obowiązek zapewnić dostępność tego leku.
2. Osoba wydająca leki, środki spożywcze specjalnego przeznaczenia żywieniowego oraz wyroby medyczne objęte refundacją ma obowiązek, na żądanie świadczeniobiorcy, wydać lek, o którym mowa w ust. 1, którego cena detaliczna jest niższa niż cena leku przepisanego na recepcie. Nie dotyczy to sytuacji, w której osoba uprawniona dokonała odpowiedniej adnotacji na druku recepty, wskazując na niemożność dokonania zamiany przepisanego leku.
W związku z powyższym odpowiednik musi znajdować się w wykazie leków refundowanych, ponadto jego cena detaliczna nie może być wyższa niż cena detaliczna oraz limit leku wypisanego przez lekarza. Niestety liczba zamienników spełniających wszystkie powyższe warunki jednocześnie jest bardzo mała! Ograniczona bywa również ich dostępność w hurtowniach, a i dotychczasowe ordynowanie tych preparatów przez samych lekarzy nie było zbyt częste. Jednym słowem możliwość wydawania zamienników została zdecydowanie ograniczona, a korzyści osiągane przez pacjenta ze stosowania tańszych preparatów nie do końca zostały wzięte pod uwagę.
Nie jest już ważne ile pacjent zapłaci - za zamiennik zapłaciłby mniej, choć najczęściej NFZ dofinansowuje oba preparaty jednakową kwotą - ale to czy cena detaliczna odpowiednika nie przekracza limitu oraz ceny detalicznej leku przepisanego na recepcie. Można rozpatrzyć przykład popularnego leku na nadciśnienie zawierającego indapamid. Jest on najdroższy wśród zamienników i pacjent płaci za niego 8,97 zł. Gdyby pacjent zażyczył sobie zamienić lek, do tej pory mogliśmy zaproponować mu 6 różnych leków o niższej cenie. Ze względu na warunek, że cena detaliczna odpowiednika nie może przekroczyć limitu i ceny detalicznej oryginału, pacjentowi można zaproponować tylko jeden zamiennik! Pozostałych odpowiedników, choć w cenie bardziej korzystnej dla pacjenta, nie można mu zaproponować, gdyż nie spełniają warunków określonych w rozporządzeniu MZ.
Źródło:
1. Rozporządzenie Ministra Zdrowia z 23 grudnia 2011 roku w sprawie recept lekarskich.