mgr farmacji Anna Elżanowska

Nadmierna potliwość

Pocenie się jest procesem fizjologicznym niezależnym od naszej woli i kontrolowanym przez autonomiczny układ nerwowy, umożliwiającym schładzanie organizmu, co korzystnie wpływa na termoregulację ciała. Pot człowieka do 99% składa się z wody oraz niewielkiej ilości chlorków, kwasu moczowego, mocznika, amoniaku, tłuszczów a także związków potasu, magnezu, wapnia i żelaza. Za zapach potu odpowiadają bakterie gromadzące się na ludzkiej skórze, zdrowy człowiek ma pot bezwonny. Średnio gruczoły potowe wydzielają do 1 litra potu dziennie.

O ile samo pocenie jest procesem pożądanym dla naszego zdrowia tak nadmierne pocenie skutkuje poczuciem dużego dyskomfortu. Osoby dotknięte nadpotliwością (hiperhydrozą) - około 1% populacji odbierają tą dolegliwość jako uciążliwą i ograniczającą codzienne funkcjonowanie. Poza tym wilgotny naskórek sprawia, że czynniki drażniące łatwiej wnikają w skórę co ułatwia rozwój zakażeń grzybiczych, wirusowych a także uczuleń. Najwięcej objawów związanych z nadpotliwością obserwuje się u osób młodych między 20 a 30 rokiem życia i jest to dolegliwość która częściej dotyka mężczyzn niż kobiety.


Przyczyny nadmiernej potliwości możemy podzielić na dwie grupy:

  • fizjologiczne: emocje, stres, dieta, menopauza a także strefa geograficzna w której przebywamy

  • chorobowe: nadczynność tarczycy, cukrzyca, niektóre choroby nowotworowe i neurologiczne a także zatrucia.

Niejednokrotnie nadmierna potliwość wiąże się z utratą masy ciała, zaburzeniami krążenia a także ogólnym osłabieniem i powinna być dla nas sygnałem, że należy skonsultować się z lekarzem. Najprostszą rzeczą którą my sami możemy zrobić celem ograniczenia takiego stanu rzeczy jest bezwzględne przestrzeganie zasad higieny całego ciała, szczególnie miejsc najbardziej potliwych takich jak okolice pach i stóp. Pomocne jest noszenie przewiewnych ubrań jak również regularna depilacja. Kiedy stosowanie się do zasad higieny nie wystarcza należy wspomagać się preparatami p/potliwymi (roztwory, kremy, zasypki) na bazie glinu, potasu i kwasu bornego o działaniu miejscowym.

    Z preparatów ogólnodostępnych w aptekach warto wspomnieć o :

  • Etiaxil roll-on, który jest zaawansowanym regulatorem pocenia, gdzie jedna aplikacja zapewnia ochronę na 3 do 5 dni to pozwala na stosowanie go 2-3 razy w tygodniu lub częściej jeżeli jest taka potrzeba, stosujemy go na noc kiedy gruczoły potowe są mniej aktywne, dodatkowo Etaxil jest preparatem bezwonnym.

  • Antidral z chlorkiem glinu w składzie o działaniu przeciw potliwym w celu uzyskania najlepszych efektów zaleca się stosować codziennie rano po umyciu, przy mniejszej potliwości może być stosowany rzadziej co 2-3 dzień.

  • Preparaty Vichy w postaci kulki lub dezodorantu hamujące nadmierne wydzielanie potu i eliminujące powstawaniu przykrego zapachu, zapewniają ochronę od 48h do 72h a przeznaczone są do skóry normalnej, wrażliwej jak również po depilacji.

  • Iwostin Aspiria to trójaktywne antyperspiranty które poprzez wielopłaszczyznowe działanie umożliwiają ochronę przed nadmiernym poceniem i powstawaniem przykrego zapachu. Preparaty te nie zawierają alkoholu dzięki czemu nie powodują podrażnień i co równie ważne nie brudzą ubrań.

  • AA Oceanic Aquaselin roll on przeciw nadmiernej potliwości jest preparatem kontrolujący i spowalniającym proces pocenie poprzez hamowanie namnażania drobnoustrojów i zapobiegającym powstawaniu przykrego zapach. Nie zawiera alkoholu dlatego z powodzeniem może być stosowany po depilacji a zawarta w nim alantoina i d-pantenol to dodatkowe składniki nawilżające i łagodzące. Preparat ten nie zawiera substancji zapachowych i barwników, był także testowany dermatologicznie na osobach ze schorzeniami alergicznymi skóry.

  • Zasypki Stuppot i Antypot prawidłowo stosowane charakteryzują się wysoką skutecznością.

Warto również wspomnieć o preparatach ziołowych w tabletkach, które znalazły zastosowanie w nadmiernej potliwości, jednym z nielicznych doustnych preparatów opartych na bazie szałwii jest Perspiblock o działaniu normalizującym i hamującym pocenie. Przy nadmiernej potliwości stóp korzystny wpływ ma moczenie ich w naparach z kory dębu i szałwii.

Jeżeli te ogólnodostępne preparaty i zalecie nie skutkują poprawą komfortu życia osoby zmagającej się z nadmierną potliwością można zastosować różnego rodzaju zabiegi.

Jednym z takich zabiegów jest zabieg jonoforezy na stopy i dłonie, wymaga on wielokrotnego powtarzania i powoduje kilkutygodniowe remisje. Najnowszym sposobem radzenia sobie z nadpotliwością są zastrzyki z toksyny botulinowej. Jest to zabieg dający niewielkie ryzyko powikłań, charakteryzujący się wysoką skutecznością i jest możliwy do przeprowadzenia w warunkach ambulatoryjnych. Toksyna botulinowa hamuje wydzielanie potu na okres od 5 do 9 miesięcy, zabieg przeprowadza się dwa razy do roku a skuteczność wynosi około 80%.

Najbardziej radykalny zabieg sprowadza się do usunięcia tkanki z gruczołami potowymi z okolic pach lub też odnerwieniu powierzchni ciała dotkniętej nadpotliwością ale są to już zabiegi chirurgiczne obciążone większym ryzykiem powikłań.

Nadmierne pocenie to sytuacja który powinna zwrócić naszą uwagę nie tylko ze względów estetycznych ale równie ważnych względów zdrowotnych.

ostatnia zmiana: 15.02.2023 00:00:00