mgr farmacji Mateusz Wardzyński

Omdlenia

Omdlenia

Mogą się zdarzyć w każdym miejscu: w kościele, na szkolnej akademii, w domu po wstaniu z łóżka. Często są wynikiem niewygodnej pozycji, czasem powstają na skutek dużych emocji, niekiedy są objawem poważniejszego schorzenia. Omdlenie może się przydarzyć każdemu z nas, dlatego przedstawiamy podstawowe informacje na temat przyczyn występowania omdleń i sposoby pierwszej pomocy.

Co to jest omdlenie?

Omdleniem nazywamy stan, w którym na skutek krótkotrwale przerwanego lub zmniejszonego dopływu krwi do mózgu dochodzi do przejściowej utraty przytomności. Zazwyczaj poprzedzony jest tzw. stanem przedomdleniowym – poczuciem osłabienia, zawrotami głowy, zaburzeniami widzenia - „mroczkami” przed oczyma.

Jakie są najczęstsze przyczyny omdleń?

Omdlenia mogą być odruchowe (wazowagalne), spowodowane chorobą serca lub schorzeniem neurologicznym, a także związane z gwałtownym przyjęciem pozycji pionowej (np. przy zbyt szybkim wstaniu z łóżka).
Większość omdleń to omdlenia odruchowe, powstające na skutek niewłaściwej regulacji autonomicznego układu nerwowego. Występują pod wpływem wysokiej temperatury, stresu fizycznego i psychologicznego, zbyt długiego pozostawania w pozycji stojącej. Mogą się pojawić u osób kaszlących, a także przy oddawaniu stolca lub moczu.

Pierwsza pomoc w przypadku omdleń

Jeżeli czujemy, że występują u nas objawy poprzedzające omdlenie i zaraz możemy stracić przytomność warto jest wiedzieć, że możemy sobie sami pomóc. W takim przypadku należy ostrożnie usiąść lub najlepiej położyć się z uniesionymi nogami na poduszkach. Jeżeli nie możemy przyjąć takiej pozycji należy skrzyżować nogi i napiąć mięśnie pośladków i łydek, by zapewnić jak największy dopływ krwi do mózgu. Jeżeli czujemy się jeszcze nienajgorzej, można wykonywać przysiady.
Jeżeli jesteśmy świadkami omdlenia, należy taką osobę delikatnie położyć na płaskim podłożu, można unieść do góry nogi i ręce. Cały czas należy monitorować czy poszkodowany oddycha i zostać z nim do momentu odzyskania świadomości (kontaktu).


Po ustąpieniu objawów omdlenia należy bardzo ostrożnie i powoli powracać do pozycji siedzącej lub stojącej!
Gdy osoba poszkodowana dłuższy czas nie odzyskuje przytomności należy niezwłocznie wezwać pogotowie ratunkowe.

Co powinno zwrócić naszą uwagę?

Omdlenia często występują u osób starszych. Są związane nie tylko z częstszym występowaniem u tych osób przewlekłych chorób układu krążenia, ale także z przyjmowaniem leków odwadniających lub przeciw nadciśnieniu.
Omdlenia związane z chorobą serca występują zazwyczaj nagle, mogą być poprzedzone uczuciem kołatania serca. Omdlenia z przyczyn neurologicznych mogą występować w przebiegu padaczki, przejściowych incydentów niedokrwiennych mózgu lub udaru. Omdlenia występujące u chorych na padaczkę mogą być poprzedzone specyficzną aurą, a podczas nich mogą wystąpić drgawki i mimowolne oddanie moczu lub stolca.


Do innych przyczyn omdleń należy zaliczyć cukrzycę. Gdy chory przyjmie zbyt dużą dawkę leków przeciwcukrzycowych może dojść u niego do spadku poziomu cukru we krwi (hipoglikemii) i przejściowej utraty przytomności.
Gdy omdlenia występują często zazwyczaj przeprowadza się dokładną diagnostykę w celu ustalenia przyczyny – min. badania laboratoryjne w celu wykluczenia niedokrwistości, zaburzeń elektrolitowych, sprawdzenie poziomu cukru we krwi, 24-godzinny zapis EKG, inne badania serca oraz badania obrazowe głowy.

ostatnia zmiana: 15.02.2023 00:00:00