mgr fizjoterapii Katarzyna Żak

Witaminy z grupy B

Witamy z grupy B mają bardzo wiele cech wspólnych i określane są jako kompleks witamin B. Są bardzo ważne dla organizmu każdego człowieka. Stanowią one składniki enzymów bądź powodują ich aktywizację, przez co wpływają na metabolizm komórkowy, stanowiąc podstawę dla wszystkich procesów, które mają miejsce w naszym organizmie. Dodatkowo działają kojąco na nerwy, poprawiają przemianę materii oraz poprawiają koncentrację.
Wszystkie witaminy z tej grupy rozpuszczają się w wodzie. Z tego powodu organizm człowieka nie może ich zmagazynować i wykorzystuje tylko taką ilość jaka w danej chwili jest mu potrzebna. Pozostała „nie zużyta” część zostaje usunięta wraz z potem, moczem bądź kałem.

Ciekawostka
Jeżeli człowiek dostarcza poprzez dietę odpowiednią ilość witamin z tej grupy to może się obejść bez białka pochodzenia zwierzęcego, co jest niezmiernie istotne w przypadku osób cierpiących na alergię. Natomiast niedobór tych witamin powoduje zmniejszenie zdolności dobroczynnego oddziaływania innych witamin.

Wśród witamin tej grupy wyróżnić możemy witaminę B1 (tiaminę), B2 (ryboflawinę), B6.
Witamina B1
Jest ona niezbędna dla właściwego funkcjonowania systemu nerwowego, a także przy przemianie węglowodanów. Jej obecność jest nieodzowna do produkcji energii dla potrzeb organizmu, co jest szczególnie ważne dla komórek charakteryzujących się intensywną przemianą materii i energii – czyli dla mózgu i układu nerwowego. W związku z tym jest ważnym elementem umożliwiającym koncentrację, sprawność umysłową oraz sprawność myślenia. Osoby, które spożywają odpowiednie ilości witaminy B1 zapewniają sobie więcej optymizmu. Jest to wynikiem działania tej witaminy polegający na zapobieganiu zmniejszenia ilości choliny, która podtrzymuje aktywność komórek mózgowych, co pomaga w pozbyciu się zmęczenia, irytacji, nerwowości oraz zachować dobre samopoczucie.
Chroni przed wieloma dolegliwościami, wśród których wyróżnić należy:

  • zapalenie wielonerwowe oraz porażenie nerwów obwodowych,
  • zaburzenia czucia, koncentracji i pogorszenie pamięci,
  • nerwice,
  • ból oczu,
  • pląsawica,
  • bóle żołądka i zatwardzenia,
  • czyraczność,
  • nadczynność tarczycy,
  • tężyczka,
  • zakwaszenia całego organizmu i mięśni.

Niedobory witaminy B1 przejawiają się zwiększonym odczuwaniem nawet niewielkiego bólu. Zbyt mało tej witaminy powoduje niekompletne przyswajanie węglowodanów oraz odkładanie się ich formy pośredniej czyli kwasu mlekowego i pirogronowego.
Kawa, antybiotyki, alkohol, stres, a także niektóre konserwanty redukują poziom witaminy B1 w naszym ciele. Jej ilość w organizmie możemy uzupełnić poprzez spożywanie otrąb, drożdży, nasion roślin strączkowych, mięsie, ziarnach zbóż oraz zielonych warzywach liściastych jak np. sałata.

Przeczytaj także, o roli Witaminy A i E w funkcjonowaniu organizmu człowieka klikając TUTAJ.

Witamina B2 (ryboflawina)
Jest nieodłącznym czynnikiem w tworzeniu czerwonego barwnika krwi, ochronie skóry, gojeniu się ran oraz w procesie widzenia. Utrzymuje także prawidłowe pH naszego organizmu oraz ułatwia uzyskanie energii z przemiany tłuszczów. Ryboflawina jest witaminą gładkiej skóry, pięknych włosów, paznokci oraz dobrej kondycji, gdyż wspomaga procesy wzrostu. Jest szczególnie polecana dla kobiet w ciąży oraz matek karmiących, a także u osób leczonych antybiotykami, lekami antydepresyjnymi oraz żyjących w stresie.
Brak ryboflawiny powoduje:

  • suche zapalenie skóry,
  • zajady,
  • łamliwe paznokcie,
  • matowe lub tłuste włosy,
  • zmniejszenie ostrości wzroku oraz nadwrażliwość na jasne światło,
  • zmniejszenie odporności przy chorobach zakaźnych,
  • niedokrwistość, zwolnioną regenerację krwi,
  • nerwice,
  • zaćmę soczewkową (kataraktę),
  • łuszczycę,
  • zapalenie spojówek (pieczenie i swędzenie oczu).

Witaminę B2 niszczy alkohol, stres, kawa, proszek do pieczenia, doustne środki antykoncepcyjne i niektóre konserwanty. Pokarmy bogate w ryboflawinę to sery, mleko, jajka, sałata, kapusta oraz w pomidory.

...a także więcej informacji o właściwościach Witaminy C, kliknij TUTAJ.

Witamina B3 (PP) - niacyna (kwas nikotynowy, nikotynamid)
Jest to witamina, która redukuje poziom złego cholesterolu we krwi. Niacyna jest również składnikiem licznych, bo aż 200 enzymów, które biorą udział w procesach przemiany materii. Bez tej witaminy nie uda się naszemu organizmowi syntetyzować ani rozkładać białek, tłuszczy czy węglowodanów. Dlatego niacyna ma ogromny wpływ na pracę żołądka (normalizuje czynności ruchowe oraz wydzielnicze), na skład soków trzustkowych czy też czynność wątroby (gromadzenie glikogenu). Uważa się że witamina B3 łagodzi migreny, a także im zapobiega. Jest ona również znakomitym wewnętrznym kosmetykiem, gdyż wspomaga usuwanie z organizmu toksyn.
Przy ostrym niedoborze dochodzi do:

  • zapalenie wielonerwowe,
  • krwawienia z dziąseł,
  • chorób skóry (egzemy, zapalenia, trądzik) i przewodu pokarmowego (biegunki),
  • zwiększenia poziomu cukru we krwi,
  • migren lub bólów głowy innego pochodzenia,
  • pogorszenia pamięci,
  • zdenerwowania, napięć nerwowych, depresji,
  • kurczy naczyniowych kończyn,
  • stwardnienia rozsianego,
  • bezsenności,
  • osłabienia.

Witaminę B3 można znaleźć w mięsie, nasionach roślin strączkowych, ziemniakach oraz ryżu.
Witamina B6 (pirydoksyna)
Podobnie jak pozostałe witaminy z grupy B pirydoksyna wpływa na prawidłowe działanie układu nerwowego człowieka. Poza tym bierze udział w przemianie substancji żelazowych, tworzeniu hemoglobiny, przyswajaniu białek oraz produkcji lecytyny (element budujący nerwy i błony komórkowe). Witamina ta jest niezmiernie ważna w utrzymaniu równowagi hormonów płciowych, z tego powodu ma swoje zastosowanie w łagodzeniu zespołu napięcia przedmiesiączkowego oraz menopauzie. Zapobiega również tworzeniu się kamieni w nerkach, ponieważ pobudza przemianę kwasu moczowego.
Brak witaminy B6 skutkuje pojawieniem się: stanów zapalnych skóry, rąk, uszu, zaników mięśniowych, drętwieniem rąk, łojotokiem, brakiem energii. Występują również choroby układu nerwowego, parkinsonizm a także niedokrwistość zwykła lub złośliwa.
Do zmniejszenia ilości pirydoksyny w organizmie może dojść na skutek używania: alkoholu, papierosów, doustne środków antykoncepcyjnych oraz diety wysokobiałkowej. Uzupełnienie zapasów tej witaminy może nastąpić przy zastosowaniu diety bogatej w mięso, ziarna zbóż, rośliny strączkowe, jajka oraz mleko.

Jeżeli chcesz dowiedzieć się więcej także o roli makro- i mikroelementów w funkcjonowaniu organizmu człowieka, kliknij TUTAJ.

Witamina B9 (kwas foliowy)
Kwas foliowy bierze udział w podziałach i tworzeniu komórek (szczególnie białych i czerwonych ciałek krwi) oraz jest niezbędny do prawidłowego rozwoju układu nerwowego u płodu. Dlatego bardzo ważne jest przyjmowanie tej witaminy przez kobiety, które planują zajście w ciążę lub niedługo zostaną mamami. Kwas foliowy zapobiega miażdżycy oraz depresji, a także ochrania układ pokarmowy przed pasożytami i zatruciami.
Niedobór witaminy B9 doprowadza do:

  • niedokrwistości,
  • upośledzenia umysłowego u niemowląt (również deformacji płodu),
  • poronienia,
  • uczucia niepokoju, napięcia nerwowego, depresji,
  • przedwczesnego siwienia i wypadania włosów,
  • zmniejszonego apetytu.

Witamina B12 (kobalamina)
Choć nasz organizm potrzebuje niewielkiej ilości witaminy B12, to jest ona bardzo ważna dla prawidłowego funkcjonowania. Kobalamina wraz z witaminą B9 są elementami niezbędnymi w procesie tworzenia krwi i podziałach komórkowych. Kobalamina bierze także udział w budowaniu DNA i RNA, kwasów które są nośnikiem informacji genetycznej oraz chroni strukturę osłonek komórek nerwowych. Niedobór witaminy B12 przejawia się przede wszystkim zahamowaniem produkcji czerwonych i białych krwinek. Dodatkowo dochodzi do uszkodzenia układu nerwowego, nadwrażliwości mięśni, zaburzeń wzrostu, miażdżycy wieńcowej, cukrzycy czy nieprawidłowego funkcjonowania wątroby. Prawidłowy poziom kobalaminy zapewnimy sobie jedząc ryby, mięso, jaja, mleko i sery. Jak można zauważyć, niedobory każdej z witamin należących do grupy B prowadzą do pojawienia się nieprzyjemnych dolegliwości różnych układów naszego ciała. Dlatego warto uzupełnić braki stosując preparaty witaminowe, do których należą Witamin - B kompleks firmy Solgar, Vitaminum B (Colfarm) zawierający wszystkie witaminy z grupy B bądź środki posiadające w swoim składzie poszczególne witaminy, np.: Vitaminum B2 lub Vitaminum B6 (firmy Teva). Większość preparatów występuje pod postacią tabletek lub kapsułek, jednak niektóre witaminy mogą występować w formie płynnej podawanej w postaci iniekcji.

Zapamiętaj!
Wszystkie witaminy z grupy B są ze sobą powiązane, stanowiąc zespół w którym żaden komponent nie może działać bez drugiego. Dlatego trudno jest mówić o niedoborze takiej czy innej witaminy z tej grupy – niedobór zawsze dotyczy kilku witamin z grupy B. Z tego względu zawsze powinno się przyjmować witaminy B jako kompleks.

ostatnia zmiana: 15.02.2023 00:00:00