mgr farmacji Mateusz Wardzyński

Testujemy... ciśnieniomierz OMRON R4 Plus

1. Wstęp

Rodzaj: Elektroniczny, automatyczny ciśnieniomierz nadgarstkowy

Nazwa: Omron R4 Plus

Producent: Omron Healthcare CO., LTD. (Japonia)

Przedstawiciel w krajach UE: Omron Healthcare Europe B.V. (Holandia)

Dystrybutor: B.H.U. Remix


2. Opis

OMRON R4 Plus to w pełni zautomatyzowany ciśnieniomierz elektroniczny, badający ciśnienie tętnicze metodą oscylometryczną, w oparciu o tony Korotkowa (tony Korotkowa to efekt towarzyszący rozprzestrzenianiu się fali tętna wzdłuż dużych naczyń krwionośnych). Technika pomiaru i wykorzystywane do niego zjawisko, są właściwie takie same, jak w przypadku ambulatoryjnego pomiaru ciśnienia, dokonywanego przez lekarza lub pielęgniarkę. Różnica polega na zastosowaniu (w przypadku OMRON R4 i innych ciśnieniomierzy automatycznych) specjalnego czujnika zastępującego stetoskop i ucho profesjonalisty. W przypadku prezentowanego ciśnieniomierza, pomiar dokonywany jest na nadgarstku, po jego wewnętrznej stronie, na tętnicy PROMIENIOWEJ (jest to jedna z dwóch głównych odnóg tętnicy ramiennej, biegnąca wzdłuż przedramienia i dostarczająca krew do dłoni). Jak się przekonamy w dalszej części naszego testu, takie rozwiązanie ma swoje zalety (n.p. pozwala na miniaturyzację całego zestawu, sprawia,że pomiar jest łatwiejszy do wykonania) ale i szereg wad (najważniejsza z nich to mniejsza dokładność pomiaru). OMRON R4 Plus to dobre rozwiązanie do domu, ale także w przypadku konieczności kontroli ciśnienia w pracy, w podróży czy podczas wakacyjnego wyjazdu.


3. Opis techniczny:

  • Metoda pomiaru: oscylometryczna

  • Zakres pomiarowy: ciśnienie tętnicze 0 mmHg - 299 mmHg; tętno 40 - 180 uderzeń/min

  • Dokładność: ciśnienie +/- 3 mmHg; tętno +/- 5%

  • Napełnianie powietrzem: mechanizm automatyczny (kontrolowana pompa elektryczna)

  • Wypuszczanie powietrza: automatyczny zawór spustowy

  • Wyświetlacz: cyfrowy LCD (ciekłokrystaliczny)

  • Waga całego zastawu: 120 g (bez baterii)

  • Wymiary konsoli (bez mankietu): 72mm x 56mm x 44mm

  • Wymiary mankietu : regulowany

  • Minimalny obwód nadgarstka: 13,5cm

  • Maksymalny obwód nadgarstka: 21,5cm

  • Zasilanie: 2 baterie AAA (R03, tzw. małe paluszki)

  • Czas zużycia baterii: nowe ogniwa alkaliczne średnio 300 pomiarów

  • Pamięć: 42 pomiary (1 zapis: ciśnienie skurczowe, rozkurczowe, tętno)

  • Warunki pracy: temp. od +10° do +40° C; wilgotność względna 30% - 90%

  • Warunki przechowywania: temp. od -20° do +60° C; wilgotność względna 10% - 95%


4. Nasza ocena tego produktu

ZALETY

  • kompaktowa, miniaturowa budowa

  • duża szybkość i prostota dokonywania pomiaru

  • wbudowany zegar z datownikiem ułatwiający identyfikacje wyników poszczególnych pomiarów zachowanych w pamięci

  • cicha praca

  • urządzenie praktycznie bezawaryjne

  • baterie w komplecie (zestaw od razu gotowy do użycia po zakupie)

WADY

  • mniejsza, niż w przypadku modeli naramiennych, dokładność pomiaru

  • zastosowany (z powodu niewielkich wymiarów całego urządzenia) wyświetlacz, może się okazać zbyt mało czytelny dla osób starszych.

  • Stosunkowo wysoka cena


Po otwarciu opakowania ciśnieniomierza Omron R4 Plus

  • konsola centralna ciśnieniomierza ze zintegrowanym mankietem

  • dwie baterie AAA (R03)

  • etui ochronne z odpornego na uszkodzenia tworzywa

  • instrukcja w języku polskim i niemieckim

  • dzienniczek do zapisywania pomiarów

  • karta gwarancyjna


ZACZYNAMY


Baterie

Ciśnieniomierz OMRON R4 Plus został zaprojektowany jako miniaturowe urządzenie przenośne, dlatego jedynym, możliwym do zastosowania źródłem zasilania, są ogniwa typu AAA (inaczej R03, tzw „małe” paluszki). Można użyć jednorazowych baterii (dołączone przez producenta) lub akumulatorków z możliwością wielokrotnego ładowania. Do urządzenia NIE MOŻNA zastosować zewnętrznego zasilacza sieciowego! Komora mieszcząca dwa ogniwa AAA znajduje się na spodniej ścianie konsoli (poniżej wyświetlacza). Jest ona zamknięta pokrywą, którą zdejmuje się ściskając kciukiem i palcem wskazującym dwie najbardziej oddalone od siebie krawędzie i pociągając ku dołowi. Przy instalowaniu baterii należy zwrócić uwagę, aby prawidłowo dopasować bieguny (+ i -). Przy okazji uwaga: każdorazowe wyjęcie baterii powoduje zatrzymanie wbudowanego zegara i datownika, dlatego po założeniu nowych ogniw zawsze pierwszą czynnością powinno być ustawienie DATY I GODZINY.


Datownik i zegar

Ciśnieniomierz wyposażony jest w wewnętrzny zegar z datownikiem, dzięki czemu każdy dokonany i zapisany w pamięci pomiar ciśnienia jest oznaczany tak zwanym „stemplem czasu”, co umożliwia jego późniejszą identyfikację (odczytanie, kiedy został przeprowadzony). Aby jednak wyniki naszych pomiarów były oznaczane aktualną datą i godziną, należy na samym początku użytkowania (oraz po każdej wymianie baterii) ustawić prawidłowo zegar i datę. Dokonujemy tego w następujący sposób:

Urządzenie jest przed pierwszym użyciem lub tuż po wymianie baterii.

Urządzenie musi być WYŁĄCZONE (nic nie powinno się wyświetlać na ekranie)

Naciskamy przycisk „SET”

Na wyświetlaczu pojawia się rok zapisany w formacie „20XX” (domyślnie jest to 2005 rok), który miga

Naciskając przycisk „MEM” zmieniamy rok o jeden do przodu. Naciskamy tyle razy ile potrzeba do ustawienia aktualnego roku. Maksymalnie możemy ustawić rok 2030. Po przekroczeniu tego roku powracamy ponownie do roku 2005.

Jeśli już ustawimy poprawny rok, naciskamy przycisk „SET” aby potwierdzić nasz wybór i automatycznie przechodzimy do ustawienia DNIA I MIESIĄCA.

Najpierw wybieramy miesiąc, przełączając cyfry w zakresie 1-12 naciskając kolejno przycisk „MEM”. Kiedy już wybierzemy właściwy miesiąc, potwierdzamy nasz wybór przyciskiem „SET” i automatycznie przechodzimy do wyboru dnia miesiąca

Ponownie przyciskając klawisz „MEM” poruszamy się pomiędzy następującymi po sobie cyframi od 1 do 31, oznaczającymi kolejne dni miesiąca. Po wybraniu właściwego potwierdzamy „SET” i przechodzimy do ustawienia CZASU.

Najpierw, naciskając przycisk „MEM”, wybieramy liczbę, z zakresu 1-24, odpowiadającą godzinom, następnie zatwierdzamy przyciskiem „SET” i przechodzimy do ustawienia minut, również przyciskając odpowiednią ilość razy klawisz „MEM”.

Po zatwierdzeniu aktualnego czasu przyciskiem „SET”, powrócimy ponownie do możliwości ustawienia roku, w tym momencie możemy zachować wszystkie ustawienia przyciskając główny klawisz „START”. Urządzenie wyłączy się.


Zakładanie mankietu: lewa/prawa ręką

Prawidłowe założenie ciśnieniomierza jest kluczowe dla uzyskania, wiarygodnego, dokładnego wyniku badania. Opisywany ciśnieniomierz może być używany zarówno na prawym, jak i na lewym przedramieniu. Trzeba jednak pamiętać, że ciśnienie tętnicze może być, nawet w danej chwili, różne w każdej z kończyn. Przyczyny tego są różne: wrodzone różnice w budowie anatomicznej, zaawansowane zmiany miażdżycowe, itp. Dlatego zaleca się, aby pomiaru dokonywać zawsze z tej samej strony. Jeśli wartości ciśnienia w prawym i lewym ręku różnią się znacznie, należy powiadomić o tym lekarza. To on zadecyduje, które rękę wybrać.

Niezależnie od tego, które przedramię wybierzemy, mankiet ciśnieniomierza jest tak ukształtowany, aby maksymalnie ułatwić użytkownikowi wybór prawidłowego położenia (tylko w prawidłowej pozycji uda nam się wygodnie i bez problemów zapiąć mankiet). Właściwe ułożenie to takie, w którym konsola urządzenia znajduje się na węższej stronie nadgarstka, w jednej linii z kciukiem, tuż poniżej nasady dłoni. W tej pozycji zapinamy rzep zamykający, tak aby mankiet był napięty i ściśle przylegał do powierzchni przegubu. Ważne jest aby upewnić się, że rzep „trzyma” na całej długości, inaczej może dojść do poluzowania mankietu podczas pomiaru, a nawet całkowitego odpięcia.


Właściwa pozycja

Możemy przystąpić do właściwego pomiaru. Jak już wielokrotnie pisaliśmy, aby wynik był rzetelny i dokładnie odzwierciedlał stan naszego zdrowia, przed i w trakcie pomiaru, musimy pamiętać o kilku podstawowych zasadach. Przede wszystkim ciśnienie w naszych tętnicach jest zmienne i waha się w zależności od pory dnia, podejmowanej aktywności, stanu psycho-fizycznego, obciążenia, odstępu od ostatniego posiłku, stresu, zmęczenia, i wielu innych czynników. Dlatego warto uczynić z pomiaru ciśnienia codzienny rytuał. Wykonywać go zawsze o, mniej więcej, tych samych porach, unikać przed pomiarem: wysiłku, obfitych posiłków, używek (kawy, tytoniu, alkoholu), stresu. Procedurę powinniśmy wykonywać w ustronnym miejscu, w ciszy, tak aby nikt nam nie przeszkadzał.

Podczas pomiaru nie wolno się poruszać, rozmawiać, wykonywać żadnych dodatkowych czynności, bo wszystkie one mogą mieć wpływ na wynik.

Najlepiej, gdybyśmy do pomiaru mogli przyjąć pozycję siedzącą, tak aby oprzeć stabilnie ramię, na którym dokonujemy pomiaru, a nadgarstek z założonym urządzeniem trzymać na wysokości serca. Nie powinniśmy także podtrzymywać ręki z aparatem, drugą, wolną ręką. Nie wolno dopuścić do sytuacji, w której podwinięty rękaw, ubrania uciska nasze ramie powyżej miejsca badania. Na koniec pamiętajmy także, aby nie zginać niepotrzebnie nadgarstka, na którym dokonujemy pomiaru.


Pomiar

Gdy już wygodnie usiądziemy, w odpowiedniej pozycji, mamy wyrównany oddech i nic nam nie przeszkadza – naciskamy przycisk... a jakże: START. Urządzenie jest automatyczne, dlatego, od tego momentu, pomiar dokonuje się samoczynnie. Musimy jednak cały czas pamiętać, że każdy nasz ruch, zwiększenie ciśnienia w tłoczni brzusznej, napięcie mięśni, mogą zafałszować wynik. Podczas całego badania, aż do ostatecznego opróżnienia mankietu z powietrza i wyświetlenia wyniku, powinniśmy pozostać w bezruchu, nie rozmawiać, trzymać kończyny luźno. Wbudowany kompresor wdmuchuje powietrze do wnętrza mankietu, a wzrastające ciśnienie powoduje ucisk na przedramię i zamyka w pewnym momencie światło tętnicy promieniowej. Następnie powietrze jest wypuszczane przez specjalny, elektronicznie sterowany zawór, a czujnik dokonuje pomiaru tonów Korotkowa i na tej podstawie urządzenie określa ciśnienie panujące w tętnicy promieniowej. Dowiedziono, że ciśnienie w tętnicy promieniowej odzwierciedla ciśnienie w tętnicy ramiennej, a to właśnie ten parametr jest przez lekarzy wykorzystywany do diagnostyki. Jedyny warunek to prawidłowy przepływ krwi z ramienia do przegubu, nie zakłócony uciskającym ubraniem, zaawansowanymi zmianami miażdżycowymi, czy innymi barierami. Gdybyśmy podczas trwania pomiaru musieli z jakiegoś powodu przerwać szybko procedurę – możemy to zrobić wciskając przycisk START. Urządzenie natychmiast zwolni zawór i wypuści powietrze z mankietu.


Wynik

Po prawidłowo przeprowadzonej procedurze pomiaru, na wyświetlaczu urządzenia możemy odczytać wynik. Na samej górze, wyższa wartość, oznaczona jako SYS, to ciśnienie SKURZOWE, czyli maksymalne w danej sytuacji ciśnienie krwi, panujące w tętnicy w trakcie trwania skurczu komór serca. Nieco poniżej wyświetlana jest liczba oznaczona mianem DIA – to wartość ciśnienia ROZKURCZOWEGO, najniższego w danej chwili i panującego w tętnicy w fazie spoczynku serca. Obie te wartości są podane w milimetrach słupa rtęci (ta jednostka jest powstała wraz z ciśnieniomierzami rtęciowymi i jest stosowana w diagnostyce)

Na samym dole wyświetlana jest na przemian data i godzina o której dokonaliśmy pomiaru. Oprócz tych wskazań, na ekranie mogą się pojawić dodatkowe symbole:


Symbol przedstawiający fragment zapisu EKG na tle serca. Ten znaczek pojawi się na wyświetlaczu, jeśli choć jedna z wartości ciśnienia przekroczy przyjętą umownie granicę normy. Ta granica, dla pomiarów ciśnieniomierzami OMRON, wynosi dla ciśnienia skurczowego 135 mmHg, a dla ciśnienia rozkurczowego 85 mmHg. Innymi słowy, jeśli nasze ciśnienie jest wyższe od przytoczonych wartości (bez względu na to, czy tylko ciśnienie skurczowe, czy też tylko rozkurczowe, czy oba), to urządzenie oznaczy ten pomiar ostrzegawczym symbolem, który będzie wyświetlany bezpośrednio po pomiarze, a także podczas odtwarzania wyników z pamięci (o tym w dalszej części testu). Jednorazowe, sporadyczne wyniki wykraczające poza normę nie powinny spędzać nam snu z powiek. Jeśli jednak zaobserwujemy, że powtarzają się one regularnie i częściej – powinno nas to zaniepokoić i powinniśmy zgłosić się po pomoc do lekarza.


Symbol drgającego serca. Pojawienie się takiego piktogramu ostrzega nas, że podczas trwania pomiaru doszło do zaburzenia miarowości rytmu serca. Niestety, urządzenia do domowego pomiaru ciśnienia nie są odporne na błędy wynikające z nieregularności rytmu pracy serca i wystąpienie tego typu zaburzeń podczas badania, fałszuje jego wynik. Oczywiście jeśli komunikat o zaistniałej nieregularności będzie się częściej powtarzał, powinno być to dla nas sygnałem ostrzegawczym i zmotywować nas do szybkiej wizyty u lekarza. Jako techniczną ciekawostkę wyjaśnimy jeszcze, że za rytm nieregularny, urządzenia uzna taki, w którym zdarzą się odstępy między kolejnymi uderzeniami serca dłuższe lub krótsze o ponad 25% od pozostałych. Ostrzeżenie zostanie wyświetlone dopiero wtedy, gdy podczas całego pomiaru takie abberacje wystąpią więcej niż dwukrotnie.


Korzystanie a pamięci

Jak wspomnieliśmy wcześniej, każdy z kolejnych dokonywanych pomiarów jest zapisywany w pamięci urządzenia. Pojemność pamięci to 60 rekordów, na które składa się ciśnienie skurczowe, ciśnienie rozkurczowe, tętno oraz stempel czasu, czyli data i godzina dokonania pomiaru. Po przekroczeniu pojemności pamięci, kolejne pomiary są zapisywane, kosztem najstarszych. Jeśli po dokonaniu jednego pomiaru, użyjemy ciśnieniomierza ponownie, przed upływem dziesięciu minut, urządzenie obliczy i zapamięta ŚREDNIĄ z tych dwóch wyników. Jeżeli liczba pomiarów dokonanych w ciągu dziesięciu minut, począwszy do pierwszego, będzie większa, wtedy średnia zostanie obliczona ze wszystkich tych wyników. Jeśli nasze urządzenie wskazuje w danej chwili średnią, na wyświetlaczu pojawia się dodatkowy piktogram symbolizujący wykres. Jak odczytać dokonane wcześniej wyniki z pamięci? To bardzo proste. Po zakończonym pomiarze, kiedy urządzenie wyświetla aktualny wynik lub średnią z ostatnich, wykonanych pod rząd pomiarów, dostęp do zapamiętanych wartości uzyskujemy naciskając przycisk MEM. Jeśli ostatni pomiar był pojedynczy – to wyświetlony zostanie jego wynik. Jeśli dokonana była seria pomiarów – na wyświetlaczu pojawi się obliczona średnia oraz dodatkowy piktogram (symbolizujący wykres). A jak powrócić do starszych wyników? W momencie gdy urządzenie wyświetla ostatni pomiar (lub ostatnią średnią z kilku niedawnych pomiarów) mamy do wyboru dwie możliwości przeglądania wpisów w pamięci. Jeśli chcemy wyświetlać kolejne pomiary od nastarszego do najnowszego – naciskamy przycisk SET. Każde kolejne naciśnięcie przenosi nas do coraz nowszego wyniku. Aby wyświetlić pomiary od ostatniego wstecz – do coraz starszego naciskamy kolejno przycisk MEM.

Aby skasować zawartość całej pamięci naciskamy przycisk MEM i trymając go naciskamy przycisk START i trzymamy oba wciśnięte przez kilka sekund, aż na wyświetlaczu zamiast wyników pojawią się same poziome kreski.


KOMUNUNIKATY BŁĘDÓW

Jeśli z jakiegoś powodu nasz ciśnieniomierz nie dokonał pomiaru prawidłowo, lub w ogóle nie mógł rozpocząć działania, na wyświetlaczu powinna pojawić się informacja co poszło nie tak i co należy poprawić przed powtórzeniem pomiaru. Poniżej spróbujemy rozszyfrować, jakie znaczenie mają poszczególne komunikaty:

  • symbol przekreślonej baterii miga: baterie mają już niewielki zapas energii i trzeba je wymienić

  • symbol przekreślonej baterii jest wyświetlany ciągle: bateria są całkowicie wyczerpane, w krańcowym przypadku urządzenie w ogóle nie włączy się i nie zostanie wyświetlony żaden symbol

  • symbol drgającego serca miga: nieregularny rytm pracy serca zakłócił pomiar

  • wyświetlany jest symbol E w polu SYS i symbol E w polu Dia (wynik pomiaru ciśnienia skurczowego): mankiet jest nadmiernie napełniony.

  • wyświetlany jest symbol E w polu SYS i liczba w polu Dia: równomierne napełnianie mankietu było niemożliwe. Ten błąd może mieć różne przyczyny, najczęstsza to ruch podczas badania. Inne to nieszczelność układu, np na skutek wysunięcia się przewodu powietrznego z konsoli lub przebicia mankietu. Także nieprawidłowe założenie mankietu na nadgarstek albo ubranie przeszkadzające w pomiarze spowodują wyświetlenie tego komunikatu. W szczególnych przypadkach powyższe nieprawidłowości mogą spowodować uzyskanie wyjątkowo niskich lub niespodziewanie wysokich wyników pomiaru, zamiast wyświetlenia informacji o błędzie



ostatnia zmiana: 15.02.2023 00:00:00